OPDRACHT 5: STRIPANALYSE

Te gek om los te lopen, het 32e stripverhaal uit de reeks van De Blauwbloezen, gaat over korporaal Blutch die op het slagveld aangeklampt wordt door meneer Nutcracker, de vader van Barnaby Nutcracker. Blutch lijkt als twee druppels water op zijn zoon die na een veldslag zijn geheugen is kwijtgeraakt en daardoor in een gekkenhuis geplaatst werd. Het enige dat Barnaby nog kan zeggen, is: "Yessir!" Vader Nutcracker en Blutch bedenken een plan om Barnaby weg te halen uit het gekkenhuis.

Ruimte

Geografische ruimte

Te gek om los te lopen speelt zich af in de Verenigde Staten van Amerika. De protagonisten in deze stripreeks zijn korporaal Blutch en sergeant Cornelius Chesterfield. Beiden zijn cavaleristen van de Noordelijken, die tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog (een vier jaar durende oorlog van 1861 tot 1865 tussen de Noordelijke en de Zuidelijke Staten) allerlei avonturen beleven. De exacte plaats waar het verhaal van dit album zich afspeelt, kan echter niet bepaald worden op een landkaart of iets dergelijks en daarom is dit een diffuse ruimte en geen gemarkeerde ruimte.

Wanneer vader Nutcracker aan Blutch uitlegt wat er gebeurd is met zijn zoon, kom je als lezer te weten dat de familie Nutcracker landelijk woont, op een boerderij in Pennsylvania. Deze ruimte is uiteraard wel te bepalen op een kaart en is de gemarkeerde ruimte tijdens de flashback.

Sociale ruimte

Het sociale milieu waarvan de twee hoofdpersonages deel uitmaken, is de 22e cavalerie van de Noordelijken. Vanaf het eerste album waren beiden gelegerd in Fort Bow, maar nadat ze enkele dingen fout deden, werden ze verplaatst naar het front. Hier zijn ze terecht gekomen in de 22e cavalerie onder bevel van kapitein Stark.

De personages maken deel uit van een militaire structuur van het leger waarin een hiërarchie aanwezig is. Een korporaal is juist een rang hoger dan een soldaat, maar wel een rang lager dan een sergeant. Blutch zit tegen wil en dank in het leger en staat onder het bevel van Chesterfield die op zijn beurt weer onder het bevel van kapitein Stark (de bevelhebber van het 22ste cavalerieregiment) staat.

De twee mannen zijn vrienden van elkaar en erg hecht, ondanks het feit dat ze vaak ruzie hebben. Korporaal Blutch heeft namelijk af en toe een driftbui. Wanneer het hem uitkomt, probeert Blutch te deserteren (het leger verlaten zonder toestemming), maar dit wordt telkens tegengewerkt door zijn metgezel sergeant Chesterfield.

Verder behoort ook vader Nutcracker tot de sociale ruimte van het verhaal. Hij is oorspronkelijk een boer, wat in die tijd behoorde tot een sociaal lagere klasse. Hij gaat het leger in als soldaat in de hoop zijn zoon terug te vinden.

Sfeerscheppende ruimte

Het slagveld en het gekkenhuis maken deel uit van de sfeerscheppende ruimte in het verhaal.

Aangezien de verhalen van De Blauwbloezen over de Amerikaanse burgeroorlog gaan, zorgen slagvelden voor een wrede, koude en kille sfeer die bij de verhalen passen. De schrijver geeft dit echter weer op een luchtige wijze door gebruik te maken van verschillende kleuren en humor.

In Te gek om los te lopen is het gekkenhuis eveneens een plaats die sfeer schept. Hier zitten mannen vast die door een explosie hun geheugen zijn kwijtgespeeld, mannen die moesten kiezen tussen het gekkenhuis of de kogel, mannen die écht gek zijn en mannen waarvan men dénkt dat ze gek zijn.

Barnaby Nutcracker was na een explosie in shock en kon niets anders meer zeggen dan "Yessir!". Dit fenomeen wordt 'shellshock' genoemd. In de tijd van de Amerikaanse burgeroorlog (1861 - 1865) wist men niet hoe dit behandeld moest worden. Mensen die deze psychische symptomen vertoonden, en daardoor hun militaire verplichting niet meer konden uitvoeren, werden zonder andere opties te overwegen in het gekkenhuis geplaatst.

Topos

Als lezer verbind ik de scènes op het slagveld aan oorlogen, soldaten, de dood, etc. Ook het gekkenhuis in die tijd link ik aan een wrede plaats waar je als patiënt niet serieus genomen wordt. Barnaby ís niet gek, hij is shock, maar wordt er wel vastgehouden net zoals vele anderen.

Couleur locale

In de albums van De Blauwbloezen is de achtergrond waartegen de verhalen zich afspelen, meestal historisch correct. De schrijver heeft ervoor gekozen om de gebeurtenissen luchtig weer te geven en maakt daarvoor gebruik van humor.

Aanleiding voor het handelingsverloop

Het moment dat vader Nutcracker Blutch als zijn zoon aanziet, is de aanleiding voor het verdere handelingsverloop. Eerst wordt Blutch razend omdat de vader maar blijft zeggen dat hij zijn zoon is. Wanneer Nutcracker ontdekt dat Blutch inderdaad niet zijn zoon is, wandelt hij teleurgesteld weg. Blutch gaat hem achterna en luistert naar het verhaal over de zoon. Vanaf deze scène beslist Blutch de man te helpen en zijn zoon uit het gekkenhuis te halen. En dit is waar het album Te gek om los te lopen over gaat. 

Kijk- en leeservaring

Dit is het eerste album dat ik gelezen heb van De Blauwbloezen en ik vond het geslaagd. De figuren zijn duidelijk getekend en de tekst is makkelijk, aangenaam en ontspannend te lezen. Blijkbaar beschik ik thuis over meerdere albums van deze stripreeks, dus wil ik er zeker nog lezen.

De eerste scène die mij is bijgebleven, is helemaal in het begin van het album. Sergeant Chesterfield spuwt op korporaal Blutch. Het was voor mij niet onmiddellijk duidelijk wat de aanleiding hiervoor was, maar het heeft wel mijn aandacht getrokken. Iets verder in het verhaal echter, kwam ik te weten dat Blutch blijkbaar nooit meedoet aan een charge (een aanval door de cavalerie) en daardoor spuwt Chesterfield op hem.

Aansluitend op deze scène volgt de het moment dat vader Nutcracker Blutch voor zijn zoon aanziet. De vader is dolblij en vliegt de korporaal rond de nek. Dit apprecieert Blutch niet en hij wordt woedend. Ik begon die Blutch al te beoordelen als een arrogant, vermoeiend personage. Vrijwel meteen daarna bedenkt hij zich en luistert hij naar het verhaal van vader Nutcracker. Achteraf bleek mijn oordeel over het personage onterecht te zijn. Ook deze scène zal me bijblijven.

Meer naar het einde toe, wanneer Blutch samen met Chesterfield vastzit in het gekkenhuis, doet hij meerdere pogingen om te ontsnappen. Dit moment doet me erg denken aan de Amerikaanse televisieserie Prison Break. Aangezien de eerste poging mislukte, probeert hij een tweede keer.

In deze derde scène die mij het meest is bijgebleven, ontmoet de korporaal Ed Billing, soldaat eerste klas. Die zit eveneens vast, maar is net als Blutch evenmin gek. Ed heeft een tunnel gegraven en samen beslissen ze om te ontsnappen. Op het moment van de ontsnapping neemt Blutch sergeant Chesterfield mee, maar uiteraard mislukt ook deze poging. Ik moet toegeven dat ik bij deze scène oprecht heb moeten lachen.

Kort gezegd, Te gek om los te lopen is een strip die me vanaf het begin geboeid heeft en die hoogstwaarschijnlijk de aanleiding zal zijn om nog albums te lezen van deze reeks.